Wulkaniczna Korona Ziemi, czyli najwyższy wulkan na każdym z kontynentów
O Koronie Ziemi zakładam, że słyszała duża część czytelników tego bloga, natomiast o Wulkanicznej Koronie Ziemi?
Wulkaniczna Korona Ziemi to siedem najwyższych wulkanów, po jednym na każdym z siedmiu kontynentów. Co może zaskakiwać pomysł na zdobycie V7S – bo pod takim skrótem funkcjonuje na anglojęzycznych stronach, jest młodym pomysłem. Pierwsze publikacje dotyczące Wulkanicznej Korony Ziemi pojawiają się w roku 1999 r. (http://www.skimountaineer.com/ROF/VolcanicSeven.html) a pierwsi, którzy skompletowali Koronę Wulkanów, dokonali tego dopiero w 2011 roku (Włoch Mario Trimeri, oraz Rumunka Crina „Coco” Popescu) – czyli ponad 25 lat po pierwszych zdobywcach Korony Ziemi (Richard Bass 1985 r.) – pierwowzoru dla Wulkanicznej Korony Ziemi.
Jak wspomniałem pierwowzorem dla Wulkanicznej Korony Ziemi (WKZ) była Korona Ziemi, stąd też wzięła się nazwa w języku angielskim, gdzie Wulkaniczna Korona Ziemi określana jest jako The Volcanic Seven Summits – V7S (7 wulkanicznych szczytów).
W przeciwieństwie do starszej siostry – Korony Ziemi, WKZ liczy tyle szczytów ile jest kontynentów czyli siedem. Chociaż oczywiście istnieją pewne kontrowersje to jednak na ten moment wydają się bardziej akademickimi rozważaniami niż faktycznym sporem co do części składowych. Oczywiście wraz ze wzrostem zainteresowania Wulkaniczną Koroną Ziemi może okazać się, że owe akademickie spory wprowadzą jakieś korekty.
W drodze po Wulkaniczną Koronę Ziemi
Lubię marzyć a w zasadzie planować, lubię również górskie korony – wiele lat temu rozpocząłem przygodę ze zdobywaniem swojej pierwszej górskiej korony była to Korona Gór Polski. Przyznaję, ze długo zbierałem szczyty do swojej pierwszej korony, nie mniej w końcu ją skompletowałem. Minęło kolejnych kilka lat, zapragnąłem podjąć kolejne górskie wyzwanie – chciałem aby było to ambitne zadanie (pierwsza myśl padła na Koronę Ziemi) ale również oryginalne i tutaj klops.
Od wejścia na Kilimandżaro w 2019 roku nie wymyśliłem niczego aż przeglądając Internet – trafiłem na notatkę o Volcanic Seven Summits, był to początek roku 2021. Przez kolejne tygodnie czytałem o poszczególnych szczytach i im więcej czytałem tym bardziej czułem że to jest właśnie to 😉
Projekt wedle założeń będę realizował solo (nie wliczając lokalnych przewodników/agencji lub innych uczestników danej wyprawy).
Czas trwania projektu: start to pojawianie się pomysłu w mojej głowie czyli 2021 rok, zakończenie planuję do 2027 r.
Projekt obejmuje wejście na wszystkie 7 szczytów tworzących Wulkaniczną Koronę Ziemi: Ojos del Salado, Elbrus, Pico de Orizaba, Damavand, Mount Giluwe oraz Mount Sidley. Kilimandżaro zdobyłem przed rozpoczęciem projektu.
Szczyty tworzące Wulkaniczną Korona Ziemi
Ojos del Salado (6,893 m n.p.m.), Argentyna/Chile
Najwyższy wulkan na Ziemi, położony na granicy argentyńsko-chilijskiej w środkowych Andach. Jest drugim co do wysokości szczytem górskim na półkuli zachodniej, drugim na półkuli południowej oraz najwyższym szczytem Chile.
Pierwsze wejście należy do Jana Alfred Szczepańskiego i Justyna Wojsznis 26.02.1937.
Kilimanjaro (5895 m n.p.m.), Tanzania
Nieczynny najwyższy wulkan Afryki. Wznosi się ok. 330 km na południe od równika. Masyw Kilimandżaro kulminuje w trzech głównych stożkach wulkanicznych: centralny Kibo 5895 m, wschodni Mawenzi 5194 i zachodni Shira 3962 m.
Najwyższy stożek Kibo jest jednocześnie najmłodszym, zachował on charakterystyczny kształt stożka wulkanicznego oraz regularny krater o średnicy 2,5 km i głębokości 200 m. Najwyższy punkt krawędzi krateru Kibo nosi nazwę Uhuru Peak – to tutaj znajduję się charakterystyczna konstrukcja tak chętnie fotografowana przez zdobywców. Aby podjąć próbę wejścia na szczyt należy opłacić pozwolenie oraz wynająć przewodnika.
Kilimandżaro jest czwartym najwybitniejszym szczytem na Ziemi, tworzy również Koronę Ziemi.
Pierwszą znaną wspinaczką na Kili był niemiecki duet Hans Meyer i Ludwig Purtscheller w 1889 roku, który nadali najwyższemu punktowi nazwę: Kaiser Wilhelm Spitze. Pierwszym Polakiem na Uhuru był Jerzy Golcz 11.1944 r.
Obecnie Kilimandżaro stanowi jeden z popularniejszych celów turystycznych i każdego roku próbuje się na nią wspiąć kilkadziesiąt tysięcy osób.
Moją relację z wejścia na Kilimandżaro znajdziesz tutaj
Elbrus (5642 m n.p.m.), Rosja
Najwyższy szczyt Kaukazu i Rosji. Jest dwuwierzchołkowym wygasłym wulkanem zbudowanym z andezytów i łupków metamorficznych. Cały pokryty jest lodowcowa czapą, z której spływa kilkanaście języków lodowców – największym jest Wielki Azau.
Elbrus jest górą łatwo dostępną z każdej strony. Droga Normalna wiedzie z doliny Baksanu przez Lodową Bazę (dojazd samochodem) i dalej przez „Prijut 11”, Skały Pastuchowa na siodło między wierzchołkami (zachodni 5642 i wschodni 5621 m).
Pierwsze wejście na wierzchołek zachodni: Frederick Gardiner, F. Craufurd Grove, Horace Walker, Peter Knubel i A. Sotajew 1874 rok. Pierwsi Polacy: Helena Hajdusiewicz, Zdzisław Kozłowski, Jerzy Krajewski, Zbigniew Krysa, Stanisław Kuliński, Andrzej Wilczkowski 5 i 6.08.1958 r.
Elbrus jest przedmiotem sporu, dotyczącym jego przynależności geograficznej, tj. czy leży w Europie czy Azji? Jeżeli przyjmiemy że leży w Europie jest on najwyższym wulkanem na naszym kontynencie a także najwyższym szczytem Europy, tym samym współtworzy Koronę Ziemi.
Elbrus ze względu na dostępność i brak większych trudności jest popularnym celem górskich wycieczek z Polski.
Picos de Orizaba (5636 m n.p.m.), Meksyk
Uśpiony/czynny Pico de Orizaba jest najwyższym szczytem Meksyku i trzecim szczytem Ameryki Północnej.
Położony jest w południowej części kraju, 120 km na zachód od miasta Veracruz, na granicy stanów Veracruz i Puebla, w pobliżu miasta o tej samej nazwie. Na północnych stokach znajduje się dziewięć lodowców, z których Gran Glaciar Norte jest największym w całym Meksyku. Języki lodowca schodzą do wysokości 4600 m n.p.m. Krater ma wymiary ok. 500 m x 400 m i głębokość do 140 m
Normalna droga na szczyt prowadzi północną strona i zajmuje ok. 3 dni.Pierwsze wejście: Nicolas Funk, Henri Galleoti, Augusto B. Ghiesbreght, Jean-Jules Linden w 1838 roku. Pierwszym Polakiem na szczycie był Józef Orenburg w 1953 roku.
Damavand (5610 m n.p.m.), Iran
Góra Damavand jest najwyższym wulkanem Azji i najwyższym szczytem w Iranie i na Bliskim Wschodzie.
Wznosi się ok. 70 kilometrów na północny-wschód od Teheranu. Na stosunkowo łatwo dostępny wierzchołek prowadzi wiele tras, praktycznie każdym żebrem i kuluarem biegnie jakaś trasa. Najpopularniejsza droga prowadzi grzędą południową. Dojazd samochodem do wysokości 2800 m, na trasie duży schron na wysokości 4150 m n.p.m.
Legendarne pierwsze wejście miało nastąpić ok. roku 850. Pierwsze udokumentowane wejście zostało dokonane przez Theodora Kotschy w towarzystwie miejscowego przewodnika Junusa 1.08.1843 r. Pierwszy Polak na szczycie; Józef Czarnota 28.08.1852 r.
Mount Giluwe (4,368 m n.p.m.), Papua Nowa Gwinea
Góra Giluwe znajduje się na trawiastych Południowych Wyżynach Papui-Nowej Gwinei i jest starym zerodowanym wulkanem tarczowym liczącym od 650 000 do 800 000 lat, w którym szybko płynąca lawa stworzyła szerokie i łagodne zbocza. W partiach szczytowych występują ślady rzeźby polodowcowej.
Granica lasu przebiega na wysokości 3400 m n.p.m., powyżej łąki. Pierwszymi zdobywcami byli bracia Leahy z Australii, którzy wspięli się na szczyt w 1935 roku.
Mount Sidley (4,285 m n.p.m.), Antarktyda
Najwyższy szczyt pasma Executive Committe i całej Ziemi Marie Byrd, na Antarktydzie Zachodniej. Uważany pierwotnie za najwyższy szczyt całej Antarktydy. Pierwsza próba zdobycia solo w roku 1959 przez J. Pirrit zakończona niepowodzeniem (osiągnął wysokość 3650 m n.p.m.).
Nowozelandczyk Bill Atkinson jako pierwszy wspiął się na Mt. Sidley 11.01.1990 roku podczas pracy dla Programu Antarktycznego Stanów Zjednoczonych. Do tej pory około 10 drużyn liczących łącznie 50 osób osiągnęło szczyt, w tym żadnego Polaka.
Wulkaniczna Korona Ziemi – lista szczytów
lp |
SZCZYT |
WYSOKOŚĆ m n.p.m. |
KONTYNENT |
1 |
Ojos del Salado |
6893 |
AMERYKA POŁUDNIOWA |
2 |
5895 |
AFRYKA |
|
3 |
Elbrus |
5642 |
EUROPA |
4 |
Pico de Orizaba |
5636 |
AMERYKA PÓŁNOCNA |
5 |
Damavand |
5610 |
AZJA |
6 |
Mount Giluwe |
4368 |
AUSTRALIA i OCEANIA |
7 |
Mount Sidley |
4285 |
ANTARKTYDA |
Zdobywcy Wulkanicznej Korony Ziemi
Zdobywcy Wulkanicznej Korony Ziemi to osoby, które weszły na wszystkie wymienione powyżej wulkany. Jest to ambitny cel wymagający ogromnej determinacji i poświęcenia. Wulkaniczna Korona Ziemi czy jak nazywają ją niektórzy Korona Wulkanów jest zdecydowanie mniej popularnym przedsięwzięciem niż Korona Ziemi, stąd zorganizowanie wyprawy może okazać się trudniejsze ale w pełni wykonalne. Pierwsi zdobywcy skompletowali wszystkie 7 najwyższych wulkanów dopiero w 2011 roku, byli to Włoch Mario Trimeri i 16-letnia Crina Popescu z Rumunii. Do 2021 roku posiadaczami tytułu zdobywcy Wulkanicznej Korony Ziemi może pochwalić się mniej niż 25 osób, w tym gronie na ten moment nie ma żadnego Polaka.
Wulkaniczna Korona Drugich Szczytów
Jeżeli Wulkaniczna Korona Ziemi wzbudziła Twoje zainteresowanie zachęcam przyjrzeć się również Wulkanicznej Koronie Drugich Szczytów (Volcanic Seven Second Summits). Wulkaniczna Korona Drugich Szczytów to drugie co do wysokości wulkany na każdym z siedmiu kontynentów. Wulkaniczna Korona Drugich Szczytów wydaje się być wyzwaniem trudniejszym pod względem technicznym od Wulkanicznej Korony Ziemi (zwłaszcza biorąc pod uwagę wulkany w Afryce i Europie). Podobnie sytuacja wygląda w przypadku Korony Ziemi i Koronie Siedmiu Drugich Szczytów.
Wulkaniczna Korona Drugich Szczytów (Volcanic Seven Second Summits) lista szczytów:
lp |
SZCZYT |
WYSOKOŚĆ m n.p.m. |
KONTYNENT |
1 |
Monte Pissis |
6793 |
AMERYKA POŁUDNIOWA |
2 |
Popocatepetl |
5426 |
AMERYKA PÓŁNOCNA |
3 |
Mount Kenya |
5199 |
AFRYKA |
4 |
5137 |
AZJA |
|
5 |
Kazbek |
5033 |
EUROPA |
6 |
Mauna Kea |
4205 |
AUSTRALIA i OCEANIA |
7 |
Góra Erebus |
4285 |
ANTARKTYDA |
Wulkaniczna Korona Trzecich Szczytów
Na zakończenie przedstawiam trzecie zestawienie interesujących mnie wulkanów, czyli Wulkaniczna Korona Trzecich Szczytów.
lp |
SZCZYT |
WYSOKOŚĆ m n.p.m. |
KONTYNENT |
1 |
Cerro Bonete |
6759 |
AMERYKA POŁUDNIOWA |
2 |
Iztaccihuatl |
5230 |
AMERYKA PÓŁNOCNA |
3 |
Mawenzi (Kilimanjaro) |
5149 |
AFRYKA |
4 |
Sabalan |
4821 |
AZJA |
5 |
Mauna Loa |
4170 |
AUSTRALIA i OCEANIA |
6 |
Mount Frakes |
3654 |
ANTARKTYDA |
7 |
Mount Etna |
3350 |
EUROPA |
W notatkach na dysku mam jeszcze przygotowane zestawienia obejmujące korony czwartych i piątych szczytów ale już samo zdobycie Wulkanicznej Korony Ziemi oraz szczytów drugich i trzecich jest celem ambitnym. Tutaj drobna uwaga w przypadku szczytów drugich i trzecich nie uwzględniam wulkanów Antarktydy (ze względu na koszty). Oczywiście, jeżeli nadarzy się okazja (wygram na loterii, znajdę sponsora itp) zdobycia wulkanów antarktycznych czy innych wulkanów korony czwartej lub piątej nie zawaham się ani przez moment 😍
Wulkaniczna Korona Ziemi
Ojos del Salado
nazwa: Ojos del Salado
wysokość: 6891 m n.p.m.
wybitność: 3688 m
lokalizacja: Ameryka Południowa. Argentyna/Chile
uwagi: najwyższy wulkan na Ziemi, II-gi najwyższy szczyt Ameryki Południowej.
Kilimandżaro
nazwa: Kilimandżaro
wysokość: 5895 m n.p.m.
wybitność: 5885 m
lokalizacja: Afryka. Tanzania
uwagi: Jeden z najwyższych samotnych masywów górskich na świecie, zaliczany również do Korony Ziemi
data wejścia: 20.01.2019 r.
Elbrus
nazwa: Elbrus
wysokość: 5642 m n.p.m.
wybitność: 4741 m
lokalizacja: Europa. Rosja
uwagi: sporny szczyt, część geografów uważa iż leży na terenie Azji, zaliczany równie do Korony Ziemi. Obecnie ze względu na sytuacje polityczna i trwającą wojnę, brak możliwości wejścia na szczyt
Pico de Orizaba
nazwa: Pico de Orizaba
wysokość: 5636 m n.p.m.
wybitność: 4922 m
lokalizacja: Ameryka Północna. Meksyk
uwagi: najwyższy szczyt Meksyku
Damavand
nazwa: Damavand
wysokość: 5610 m n.p.m.
wybitność: 4667 m
lokalizacja: Azja. Iran
uwagi: najwyższy szczyt Iranu. W Azji na terenie Chin znajduje się grupa stożków wulkanicznych Kunlun osiągają wysokość 5808 m n.p.m. tym samym są wyższe niż Damavand. Niemniej ich wyniosłość nie przekracza 300 m, tym samym nie mają statusu wulkanu a tylko stożka wulkanicznego
Mount Giluwe
nazwa: Mount Giluwe
wysokość: 4368 m n.p.m.
wybitność: 2488 m
lokalizacja: Australia i Oceania. Papua Nowa Gwinea
uwagi: jedyny wulkan tarczowy w Wulkanicznej Koronie Ziemi
Mount Sidley
nazwa: Mount Sidley
wysokość: 4285 m n.p.m.
wybitność: 2517 m
lokalizacja: Antarktyda
uwagi: pierwsze wejście dopiero w 1990 roku, kolejne styczeń 2011 roku.
Wulkaniczna Korona Drugich Szczytów
Monte Pissis
nazwa: Monte Pissis
wysokość: 6793 m n.p.m.
wybitność: 2145 m
lokalizacja: Ameryka Południowa. Argentyna
uwagi: Monte Pissis jest trzecim najwyższym szczytem Ameryki Południowej
Popocatepetl
nazwa: Popocatepetl
wysokość: 5452 m n.p.m.
wybitność: 3020 m
lokalizacja: Ameryka Północna. Meksyk
uwagi: obecnie wspinaczka na szczyt jest zabroniona
Mount Kenya
nazwa: Mount Kenya
wysokość: 5199 m n.p.m.
wybitność: 3 825 m
lokalizacja: Afryka. Kenia
uwagi: pierwotnie wulkan był wyższy niż Kilimandżaro, w wyniku działalności lodowca wierzchołek i zbocza uległy znacznej erozji.
Ararat
nazwa: Góra Ararat
wysokość: 5137 m n.p.m.
wybitność: 3611 m
lokalizacja: Azja. Turcja
uwagi: według Biblii miejsce zatrzymania Arki Noego
data wejścia: 17.06.2021 r.
Kazbek
nazwa: Kazbek
wysokość: 5 054 m n.p.m.
wybitność: 3277 m
lokalizacja: Europa. Gruzja
uwagi: gdzieś na stokach Kazbeku miał być przykuty do skały mitologiczny Prometeusz
Mauna Kea
nazwa: Mauna Kea
wysokość: 4205 m n.p.m.
wybitność: 4205 m
lokalizacja: Australia i Oceania. Hawaje (USA)
uwagi: szczyt o największej wysokości względnej na Ziemi
Mount Erebus
nazwa: Mount Erebus
wysokość: 3794 m n.p.m.
wybitność: 3794 m
lokalizacja: Antarktyda, Wyspa Rossa
uwagi: najaktywniejszy wulkan w Antarktyce
Wulkaniczna Korona Trzecich Szczytów
Cerro Bonete
nazwa: Cerro Bonete
wysokość: 6759 m n.p.m.
wybitność: 1459 m
lokalizacja: Ameryka Południowa. Argentyna
uwagi: jeden z największych wulkanów mierząc obwód jego podstawy
Iztaccihuatl
nazwa: Iztaccihuatl
wysokość: 5230 m n.p.m.
wybitność: 1560 m
lokalizacja: Ameryka Północna. Meksyk
uwagi: najniższy szczyt z wiecznym śniegiem i lodowcami w Meksyku.
Mawenzi (Kilimanjaro)
nazwa: Mawenzi (Kilimanjaro)
wysokość: 5149 m n.p.m.
wybitność: 850 m
lokalizacja: Afryka. Tanzania
uwagi: jeden z trzech wierzchołków Kilimandżaro (Kibo, Mawenzi i Shira)
Sabalan
nazwa: Sabalan
wysokość: 4821 m n.p.m.
wybitność: 3283 m
lokalizacja: Azja. Iran
uwagi: trzecia co do wysokości góra w Iranie. Na szczycie znajduje się stałe jezioro kraterowe
Mauna Loa
nazwa: Mauna Loa
wysokość: 4170 m n.p.m.
wybitność: 2158 m
lokalizacja: Australia i Oceania.
uwagi: najwyższy aktywny wulkan tarczowy
Mount Frakes
nazwa: Mount Frakes
wysokość: 3654 m n.p.m.
wybitność: 1780 m
lokalizacja: Antarktyda
Etna
nazwa: Etna
wysokość: 3357 m n.p.m.
wybitność: 3357 m
lokalizacja: Europa. Włochy
uwagi: najbardziej europejski wulkan – odrzucając dyskusyjne wulkany znajdujące się na Kaukazie (Elbrus, Kazbek), Etna byłaby najwyższym wulkanem w Europie